Wymiana butli gazowej w wózku widłowym - krok po kroku

Wymiana butli gazowej w wózku widłowym - krok po kroku

Wymiana butli gazowej w wózku widłowym należy do jednej z czynności, jakich kandydat na operatora uczy się jeszcze w trakcie trwania szkolenia na wózki. Jednak czynność ta, nawet wielu pracownikom z długoletnim doświadczeniem potrafi sprawić kłopot.

Jak wiadomo, butle gazowe należą do elementów wyposażenia wyłącznie wózków spalinowych o napędzie gazowym lub mieszanym. Pomimo iż, sama naprawa widlaków nie zalicza się do uprawnień operatorów wózków widłowych, to wymiana butli gazowej wchodzi w zakres ich obowiązków wynikających z codziennej obsługi urządzeń. Niniejsza dyrektywa została zawarta w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 kwietnia 2003 roku dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym.

Co musisz wiedzieć o butli gazowej w wózku widłowym?

Bezpieczeństwo pracy na wózku widłowym o napędzie gazowym w dużej mierze zapewnia poprawnie i solidnie zamontowana butla gazowa. Gaz umieszczony w tego typu zbiorniku występuje w postaci płynnej i stanowi mieszaninę propanu i butanu o masie nie większej niż 11 kg.
Ze względu na panujące wewnątrz pojemnika ciśnienie butla z gazem wykazuje dużą wrażliwość na temperaturę otoczenia - dlatego trzeba zwracać szczególną uwagę na nagłe skoki temperatur, na jakie narażony jest pojazd szczególnie zimą czy latem.

Jak działa napęd gazowy?

Po odkręceniu butli z gazem, dostarczany jest on przy pomocy elastycznego wysokociśnieniowego węża ze zbiornika do elektrozaworu z filtrem, a dalej do reduktora. W reduktorze dochodzi do zmiany stanu skupienia gazu z postaci płynnej do gazowej.
Gdy dochodzi do uruchomienia silnika wózka wytwarza się podciśnienie, które oddziałowując na parownik wprawia w ruch membrany. Gaz podawany jest do mieszalnika, w którym łączy się z powietrzem, tworząc mieszankę, która służy do napędzenia silnika.

Jak rozpoznać, że w butli brakuje gazu?

Podstawowe sygnały sugerujące, iż w butli zaczyna brakować gazu to:
- nierówna praca silnika wózka widłowego;
- gaśnięcie pojazdu
- uruchomienie się kontroli małej ilości gazu.
Są to jasne wyznaczniki niewystarczającej ilości gazu w butli wózka. W takim przypadku należy zatrzymać wózek w bezpiecznym miejscu, następnie zatrzymać hamulec postojowy i zakręcić zawór butli, przygotowując się do wymiany butli gazowej w wózku. Ważne, aby wypalił się cały gaz znajdujący się w instalacji, wtedy nastąpi samoistne zgaśnięcie silnika pojazdu.

Jak wymienić butlę gazową w wózku widłowym?

Jak wymienić butlę gazową w wózku widłowym

1. Pierwszym krokiem po unieruchomieniu wózka w bezpiecznym miejscu, jeszcze przed przystąpieniem do wymiany butli, jest założenie rękawic ochronnych.
2. Następnie można przystąpić do odłączenia elastycznego przewodu od zaworu butli. W tym celu należy odkręcić nakrętkę, przekręcając ją w prawą stronę oraz odpiąć zatrzaski, które mocują butlę wraz z jej osłoną.
3. Po odpięciu mocowań można przystąpić do wyciągnięcia butli z uchwytów, przy jednoczesnym zakręceniu zaślepki na zawór butli.
4. Pustą butlę należy odstawić w wyznaczone w tym celu miejsce na terenie zakładu pracy, pobierając nową pełną butlę, która zostanie zamontowana w wózku.

WAŻNE! Operator wózka widłowego nie może samodzielnie napełniać butli z gazem. Zajmować tym mogą się jedynie wyspecjalizowane, posiadające stosowne uprawnienia, zakłady.


5. Przed przystąpieniem do montażu operator zobowiązany jest sprawdzić zarówno opis butli gazowej (tabliczkę fabryczną, cechę oraz termin kolejnego badania), jak i upewnić się co do jej faktycznego przeznaczenia (na jej powierzchni powinna znajdować się pisemna lub graficzna informacja dotycząca możliwości montażu w wózku jezdniowym). Jeśli wszystkie powyższe dane się zgadzają a zbiornik nie ma żadnych widocznych uszkodzeń (wgnieceń itp), można przystąpić do wymiany butli gazowej w wózku widłowym.
6. W tym celu operator powinien odkręcić zaślepkę butli, sprawdzić stan uszczelki na wyjściu z zaworu oraz gwint na zaworze, który służy do połączenia nakrętki przewodu elastycznego z zaworem butli gazowej.
7. Butlę należy umieścić w uchwycie na wózku, w pozycji leżącej. Zabezpieczyć zatrzaskami.
8. Następną czynnością w procesie wymiany butli gazowej jest dokładne dokręcenie nakrętki na przewodzie elastycznym do zaworu butli.
9. Po wykonaniu tego działania, operator powinien powoli rozpocząć odkręcanie zaworu w pojemniku z gazem - w celu sprawdzenia szczelności instalacji.
10. Jeżeli instalacja jest szczelna - wymiana butli przebiegła pomyślnie i można powrócić do pracy.

Jak sprawdzić szczelność butli gazowej?

Szczelność butli można sprawdzić przy użyciu specjalnie przeznaczonych do tego preparatów w spray’u. Wystarczy spryskać pianą miejsce prawdopodobnego wycieku gazu. Jeśli faktycznie wystąpiła nieszczelność - w miejscu użycia preparatu pojawią się niewielkie pęcherzyki gazów, które wypływają ze zbiornika.
Innym sposobem, na wykrycie nieszczelności butli gazowej jest użycie detektora gazu.

Co sprawdzane jest w trakcie kontroli instalacji gazowej w wózku?

Każdy wózek jezdniowy podlega regularnej kontroli Urzędu Dozoru Technicznego w celu oceny, czy jego stan fizyczny zezwala na jego dalsze efektywne a jednocześnie bezpieczne użytkowanie. W trakcie tego typu inspekcji sprawdzany jest również stan instalacji gazowej.
Co sprawdzane jest podczas kontroli?
- czy zamontowana w pojeździe butla jest dopuszczona do użytkowania;
- informacje zawarte na tabliczce fabrycznej;
- czy butla została poprawnie zamontowana;
- czy zbiornik nie posiada uszkodzeń mechanicznych, które mogłyby mieć wpływ na bezpieczeństwo pracy operatora.

Jakie informacje powinny zawierać się na tabliczce fabrycznej butli gazowej?

Każda butla gazowa powinna być wyposażona w tabliczkę informacyjną. Co można odczytać z takiej tabliczki?

  • nazwa producenta;
  • fabryczny numer zbiornika;
  • pojemność zbiornika (podana w litrach);
  • ciśnienie robocze i próbne (podane w MPa);
  • masa netto ładunku;
  • masa pustej butli gazowej.

Jak przechowywać butle gazowe?

Jak przechowywać butle gazowe?

Ostatnim z omawianych elementów jest przechowywanie butli gazowej. Jest to szczególnie ważne zagadnienie, ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa.
Wymiana butli gazowej w wózku widłowym a także jej składowanie powinno odbywać się wyłącznie w pomieszczeniach zamkniętych spełniających wymogi ochrony przeciwpożarowej. Bardzo ważne jest także wyznaczenie strefy zagrożenia wybuchem, która powinna wynosić:
- 1 m - w przypadku miejsc magazynowych na przestrzeni otwartej;
- 2 m - w przypadku magazynu pomieszczeń zamkniętych.
Ponadto w miejscu składowania butli gazowych powinna znaleźć się minimum jedna gaśnica proszkowa - o masie nie mniejszej niż 9kg.
Istnieje także szereg wytycznych dotyczących tego, gdzie kategorycznie zabronione jest przechowywanie butli, a są to:
- miejsca, w których przetwarza lub przechowuje się żywność;
- w pobliżu źródeł ciepła (kotłownie itp.);
- w miejscach, które są zlokalizowane poniżej gruntu;
- w pobliżu składów materiałów wybuchowych;
- nieopodal miejsc parkingowych/postojowych pojazdów silnikowych.
Przyczyną takich działań jest oczywiście uniknięcie zagrożenia wybuchem.

Wymiana butli gazowej w wózku widłowym - podsumowanie

Podsumowując, należy pamiętać iż wymiany butli gazowej w wózku widłowym mogą podejmować się tylko przeszkoleni, posiadający uprawnienia pracownicy. Proces ten nie jest skomplikowany, o ile zachowa się odpowiednią kolejność działań i szczególne bezpieczeństwo.
Chcesz wiedzieć więcej o budowie wózka widłowego?
Zapraszamy do lektury artykułu: Budowa wózka widłowego - poznaj jego konstrukcję! .